Πρόκειται για ένα δηλητηριώδες αγριόχορτο, που αποτελεί όμως πολύτιμη πηγή φαρμακευτικών ουσιών.
Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σαν συγκαλλιέργεια στις κολοκυθιές και προστατεύει πολλά φυτά από το κολεόπτερο Popillia japonica. Ο καπνός από ξεραμένα φύλλα του τάτουλα ηρεμεί τις μέλισσες κατά τις διάφορες μελισσοκομικές επεμβάσεις, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ.
Τι δείχνει η παρουσία του Τάτουλα στο χωράφι και τον κήπο μας;
Ο Τάτουλας έχει ζωηρή ανάπτυξη σε εδάφη που η οργανική ουσία βρίσκεται στο στάδιο της αποσύνθεσης αλλά πραγματοποιείται κάτω από αναερόβιες συνθήκες. Ο λήθαργος του σπόρου διακόπτεται όταν επικρατεί δροσιά και υπάρχει αρκετή οργανική ουσία στο έδαφος, με παράλληλη μείωση της αερόβιας βακτηριακής δραστηριότητας (της δράσης και ανάπτυξης των ακτινομυκήτων και άλλων μικροοργανισμών), οπότε η αποσύνθεση της οργανικής ουσίας παίρνει την αναερόβια κατεύθυνση και παράγει αιθάνιο και μεθάνιο. Αυτό συμβαίνει όταν καλλιεργείται το έδαφος αργά το φθινόπωρο ή όταν γίνονται όψιμα οργώματα την άνοιξη. Για παράδειγμα, όταν τα υπολείμματα καλλιέργειας καλαμποκιού (καλαμιά) ενσωματωθούν ακατέργαστα στο έδαφος σε μία υγρή περίοδο, είναι πολύ πιθανό να παρουσιαστεί ο τάτουλας σαν ζιζάνιο στην επόμενη καλλιέργεια. Σε συνθήκες σαν αυτές που περιγράφτηκαν παραπάνω, έχουμε διαθεσιμότητα υπερβολικής ποσότητας κοβαλτίου από το εδαφικό σύστημα. Η οργανική ουσία κατά την αποσύνθεση της ρυθμίζει τη διαθεσιμότητα του κοβαλτίου. Βέβαια αν το επίπεδο του ασβεστίου είναι ικανοποιητικό, αυτό από μόνο του θα εγγυηθεί μια διαφορετική κατεύθυνση της διαδικασίας της αποσύνθεσης της οργανικής ουσίας.
Chenopodium album L. (Λουβουδιά, Χηνοπόδιο) Οικ. Chenopodiaceae
Βαθύρριζα φυτά όπως το χηνοπόδιο φέρνουν στην επιφάνεια θρεπτικά στοιχεία από τα βαθύτερα στρώματα μέσω των βλαστών και των φύλλων. Όταν παραχωθούν τα φυτά ή μπουν στο κομπόστ, τα θρεπτικά στοιχεία γίνονται διαθέσιμα για τα επιπολαιόρριζα φυτά. Με αυτόν τον τρόπο εμπλουτίζεται το έδαφος με θρεπτικά στοιχεία οπότε δεν εξαντλείται από τη συνεχή καλλιέργεια και από τις απώλειες λόγω έκπλυσης τους.
Η συγκαλλιέργεια του με πατάτες είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή, και καλό είναι να επιτρέπεται η παρουσία του στον κήπο σε μέτριους αριθμούς, ειδικά όταν καλλιεργείται καλαμπόκι. Επίσης ευνοεί την ανάπτυξη του αγγουριού, της κολοκυθιάς, καρπουζιού, ενώ δίνει πρόσθετη ζωτικότητα σε άνθη όπως η ζίννια, μαργαρίτα και ο πανσές. Τα γουρούνια και οι κότες το αγαπούν στα νεαρά του στάδια. Αποτελεί πολύ καλό θρεπτικό υπόστρωμα για αρκετά έντομα, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν φυτο-παγίδα. Επίσης χρησιμοποιούμενο για ενσίρωση αποτελεί πολύτιμη πηγή θρεπτικών στοιχείων. Το καλλιεργούμενο βλήτο και το χηνοπόδι είναι εξαιρετικά για ενσίρωση γιατί και τα δύο έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη.
Ετήσιο αγριόχορτο που πολλαπλασιάζεται με τεράστιο αριθμό σπόρων οι οποίοι πέφτουν σε λήθαργο και διατηρούν τη βλαστικότητα τους για δεκαετίες. Αν και πολύ συνηθισμένο αγριόχορτο δεν είναι επιζήμιο.
Αποθηκεύει υψηλής ποιότητας φώσφορο στους ιστούς του. Είναι στενός συγγενής με το σπανάκι και είναι κατάλληλο για λαχάνευση. Τα νεαρά βλαστάρια μπορούν να μαγειρευτούν και να φαγωθούν όπως το σπαράγγι. Είναι πιο πλούσιο σε βιταμίνη C από το σπανάκι, πολύ πιο πλούσιο σε βιταμίνη Α, αλλά όχι τόσο πλούσιο σε σίδηρο και κάλιο, αλλά παραμένει καλή πηγή θρεπτικών στοιχείων και ιδιαίτερα του ασβεστίου.
Είναι ένα φυτό που σχετίζεται με την παρουσία του ανθρώπου και των καλλιεργειών.
Τι δείχνει η παρουσία της Λουβουδιάς στο χωράφι και τον κήπο μας;
Η Λουβουδιά απεικονίζει την καλή θρεπτική κατάσταση του εδάφους. Εγκαθίσταται σε πλούσια και γόνιμα εδάφη, με σωστά χωνεμένο χούμο. Το αγριόχορτο φυτρώνει σε εδάφη που η αποσύνθεση της οργανικής ουσίας προχωράει στη σωστή κατεύθυνση, και έχουμε αποδέσμευση καλής ποιότητας και αξιόλογης ποσότητας θρεπτικών στοιχείων. Είναι δείκτης ιδανικών συνθηκών παραγωγής σε βιολογικά ενεργό εδαφικό σύστημα. Δεν υπάρχει πρόβλημα κακής στράγγισης και συσσώρευσης νερού όπου εμφανίζονται τόσο το χηνοπόδι όσο και το καλλιεργούμενο βλήτο. Τα αγριόχορτα αυτά είναι η καλύτερη δυνατή εργαστηριακή ανάλυση όσον αφορά τον αφομοιώσιμο φώσφορο που απελευθερώνεται για τις ημερήσιες ανάγκες των φυτών. Όπου φυτρώνει χηνοπόδι κάθε χρόνο, δεν υπάρχει ανάγκη για αγορά και προσθήκη φωσφορικών λιπασμάτων. Δεν υπάρχει λόγος να αγοραστεί κάλιο ή να αυξηθούν τα επίπεδα του ακόμα και αν ο έλεγχος (ανάλυση) του εδάφους υποδηλώνει ότι το απόθεμα αφομοιώσιμων θρεπτικών στοιχείων δεν είναι το μέγιστο.
Amaranthus spp. (Βλήτα) Οικ. Amaranthaceae
Δεν είναι και τόσο αντιπαθητικά αγριόχορτα αφού μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τροφή για κατοικίδια ζώα, όταν είναι τρυφερά. Τα γουρούνια τα λατρεύουν όταν είναι σε νεαρό-χυμώδες στάδιο, αλλά τα αποφεύγουν καθώς ωριμάζουν. Φαίνεται ότι αντιλαμβάνονται ότι το ώριμο βλήτο περιέχει νιτρικά τα οποία με τη δράση ενζύμων του οργανισμού μπορεί να προκαλέσουν δηλητηρίαση. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στον άνθρωπο.
Η συγκαλλιέργεια του A. retroflexus με κρεμμύδια και καλαμπόκι είναι πολύ ευνοϊκή. Το τραχύ βλήτο κάνει τη μελιτζάνα, πιπεριά και την τομάτα πιο ανθεκτικές σε προσβολές από έντομα . Τέλος, ενδεικνύεταιι η συγκαλλιέργεια του με καρότα, ραπάνια, κοκκινογούλι, μπατζάρι, ενώ βελτιώνει τις αποδόσεις της πατάτας. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις πρέπει να διατηρείται σε μέτρια επίπεδα έτσι ώστε να μην πνίγει τα καλλιεργούμενα φυτά.
Τι δείχνει η παρουσία του Βλήτου στο χωράφι και τον κήπο μας;
Τα εδάφη στα οποία εμφανίζεται το Βλήτο είναι ισορροπημένα. Η χαμηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία και κάποια περίοδος ξηρασίας πυροδοτούν τη βλάστηση του. Σε αντίθεση με άλλα συγγενικά είδη της οικογένειας των Αμαρανθίδων (βλήτα), το συγκεκριμένο είδος βλασταίνει σε αμμώδη εδάφη. Επιπλέον, στα εδάφη όπου συναντάμε αυτό το βλήτο το κάλιο και το μαγγάνιο είναι σε σχετικά υψηλό ποσοστό και σε ακόμα υψηλότερο είναι ο σίδηρος. Ομοίως και για τον ψευδάργυρο. Στην πραγματικότητα, η χαμηλή υγρασία είναι λόγος εμφάνισης του αγριοχόρτου παρά η διατάραξη των θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος.
H παρουσία του A. retroflexus δηλώνει μη κανονική αναλογία ασβεστίου και καλίου (υψηλό ποσοστό καλίου και χαμηλό ποσοστό ασβεστίου), με επιπτώσεις στην οργανική ουσία. Τα σύμπλοκα του φωσφόρου χρειάζονται προσοχή όταν εμφανίζεται το αγριόχορτο αυτό. Συναντάται σε διαταραγμένα εδάφη, οπουδήποτε, και είναι ένα φυτό αξιόλογο για την ικανότητα του να αντλεί θρεπτικά στοιχεία από το υπέδαφος, ενώ παράλληλα χαλαρώνει τα βαθύτερα στρώματα του εδάφους.
Η ύπαρξη συνθετικών ουσιών στο έδαφος και διαφόρων αλάτων χλωριούχου καλίου και μαγνησίου και οι αχώνευτες κοπριές, συχνά συνεισφέρουν στην εξάπλωση του αγριοχόρτου.
Equisetum arvense (Πολυκόμπι), Οικ. Equisetaceae
Πολυετές αγριόχορτο που αναπαράγεται με σπόρους και με ριζώματα που καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση και σε μεγάλο βάθος, και στα οποία αποταμιεύει υδατάνθρακες για τις μελλοντικές του ανάγκες. Το Equisetum arvense έχει την ικανότητα να αποθηκεύει κοβάλτιο, και διαφέρει από άλλα συγγενικά του είδη που δεν έχουν τις ιδιότητες που περιγράφονται παρακάτω. Τα τελευταία εμφανίζουν κατά μήκος των βλαστών τους σκούρους δακτύλιους που δημιουργούνται από μικρά μαύρα φύλλα.
Το πολυκόμπι χρησιμοποιείται για την παρασκευή εκχυλισμάτων. Στη βιοδυναμική γεωργία φτιάχνεται εκχύλισμα από πολυκόμπι (0.5-2% κ.β.) βράζοντας το χόρτο σε νερό για 10-15 λεπτά. Εναλλακτικά μπορούμε να αφήσουμε το αποξηραμένο πολυκόμπι μέσα σε ένα δοχείο με νερό σε αναλογία 0,5-2% κ.β. για 10 ημέρες, σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και στη συνέχεια να στραγγίσουμε. Το εκχύλισμα του αραιώνεται σε πενταπλάσια ποσότητα νερού και ψεκάζεται. Βοηθά στην αντιμετώπιση μυκήτων και ιδιαίτερα του εξώασκου σε ροδακινιές και χρησιμοποιείται για ψεκασμό εναντίον παθογόνων μυκήτων (ωιδίων, υγρών σήψεων) σε σταφύλια, λαχανικά, άνθη, και άλλα οπωροφόρα Αν και δεν είναι τόσο δυνατό όσο ο βορδιγάλλειος πολτός, στην αντιμετώπιση μυκήτων, οι άνθρωποι που ασχολούνται με τη βιοδυναμική γεωργία αναφέρουν πολύ καλά αποτελέσματα από τη χρήση του. Επίσης επηρεάζει και ενεργοποιεί τη ζωή στο έδαφος. Όμως υπογραμμίζουν ότι δεν πρέπει να χορηγείται πριν την πρώτη φάση της μόλυνσης από το μύκητα, και να λαμβάνεται μέριμνα για την αποφυγή ύπαρξης υγρών συνθηκών στο περιβάλλον των μολυσμένων φυτών. Η δραστική ουσία του εναντίον των μυκήτων και των ασθενειών είναι το μεγάλο ποσοστό διοξειδίου του πυριτίου που περιέχει στους βλαστούς. Εάν σε χαμηλή φωτιά κάψουμε ένα κομμάτι βλαστού, όταν θα έχουν εξαφανισθεί όλα τα οργανικά υλικά του, τότε μπορούμε να παρατηρήσουμε τον λευκό σκελετό του φυτού που αποτελείται από οξείδια του πυριτίου και είναι η πραγματική δομή των τρυφερών βλαστών. Πολλά βιβλία αναφέρουν το πολυκόμπι σαν δηλητηριώδες φυτό για τα αγροτικά ζώα. Έχει όμως χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ηπατικών διαταραχών σε βοοειδή, άλογα και σκύλους.
Σπανίως θεωρείται σαν πρόβλημα αυτό το αγριόχορτο. Σε αυτό το φυτό δεν έχει δοθεί η προσοχή που θα έπρεπε. Έχει διαπιστωθεί ότι τα κύτταρα των φυτών που ψεκάζονται με το εκχύλισμα ισχυροποιούνται. Επίσης η ύπαρξη του πυριτίου πάνω σε φυτά που έχουν ψεκαστεί συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη απορρόφηση του ηλιακού φωτός όταν οι συνθήκες είναι υγρές, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η ανάπτυξη παθογόνων μυκήτων. Τέλος το διοξείδιο του πυριτίου είναι ισχυρότατο εντομοκτόνο με τη μορφή αερογέλης.
Τι δείχνει η παρουσία του Πολυκόμπι στο χωράφι και τον κήπο μας;
Η εμφάνιση του Πολυκόμπι, υποδηλώνει ελλιπή αποστράγγιση και ελαφρά όξινο έδαφος. Προτιμά αμμώδη ή χαλικώδη εδάφη με υψηλά επίπεδα εδαφικής υγρασίας αλλά μπορεί να επιβιώσει και σε ένα ξηρό καλοκαίρι. Η ύπαρξη του συνδυάζεται γενικά με το υψηλό επίπεδο άνθρακα στην οργανική ουσία του εδάφους. Η καλλιέργεια σιτηρών περιορίζει την ανάπτυξη του αγριόχορτου.
Sorgum halepense L. (Βέλιουρας) Οικ. Graminae
Είναι ένα πολυετές αγριόχορτο το οποίο αναπαράγεται με σπόρους αλλά και με ριζώματα. Το θυσανωτό ριζικό του σύστημα του επιτρέπει να αναπαράγεται παντού με ελάχιστους έως καθόλου γεωγραφικούς περιορισμούς.
Τι δείχνει η παρουσία του Βέλιουρα στο χωράφι και τον κήπο μας;
Η εξάπλωση του βέλιουρα είναι μια ένδειξη αλληλεπίδρασης εντομοκτόνων, χλωριούχου καλίου (KCL), συμπλόκων ψευδαργύρου και συμπίεσης του εδάφους. Σε τέτοια εδάφη το επίπεδο του ασβεστίου είναι πολύ χαμηλό. Αναερόβια βακτήρια κυριαρχούν, υποδεικνύοντας φτωχή αποσύνθεση των οργανικών υπολειμμάτων και κακή αποστράγγιση. Αναμένεται να παρουσιαστούν προβλήματα με τη διάθεση αλουμινίου σε βαριά αργιλώδη εδάφη. Το πορώδες και η οργανική ουσία του εδάφους αναμένονται να είναι χαμηλά. Το κάλιο, το βόριο και το θείο είναι σε υψηλά επίπεδα, με το μαγνήσιο, το χαλκό, τον ψευδάργυρο, το χλώριο και το σελήνιο σε υψηλά ποσοστά και περίπλοκες σχέσεις. Όταν φυτρώνουν αγριόχορτα όπως αυτό, απλά σημαίνει ότι το έδαφος δεν έχει μύκητες που να ευνοούν τις εμπορεύσιμες καλλιέργειες. Αυτό σημαίνει ότι η καλλιέργεια είναι σε μειονεκτική θέση, και το αγριόχορτο σε πλεονεκτική. Αρχικά εγκαθίσταται και μετά γίνεται ένας τρομερός ανταγωνιστής σε κάθε καλλιέργεια δημητριακών ή βοσκότοπο.
Το αγριόχορτο προτιμάει εξαντλημένα εδάφη και με χαμηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία. Επίσης φυτρώνει σε εδάφη, με χαμηλό επίπεδο ασβεστίου ανεξαρτήτως του PH του εδάφους. Εάν υπάρχει έντονη βιολογική δραστηριότητα και οι οργανισμοί που κάνουν την αποσύνθεση είναι οι κατάλληλοι, τότε το αγριόχορτο δεν αναπτύσσεται. Το επίπεδο του σιδήρου στο έδαφος επηρεάζει την παρουσία του αγριόχορτου. Επίσης βλασταίνει σε καλλιέργειες ζαχαροκάλαμου. Οι περισσότερες καλλιέργειες ζαχαροκάλαμου έχουν ανισόρροπο σύστημα PH, υπερβολικό σίδηρο, χαμηλό μαγνήσιο ή η αναλογία των δύο παραπάνω έχει διαταραχθεί.
Πηγή: ΤΕΙ Κρήτης, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας, Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ , Πρόγραμμα Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης "Βιολογική Γεωργία" Ενέργεια 3.4.γ (http://triton.chania.teicrete.gr/bio_geo/Tsoyknida/Tsoyknida_1.htm)
Γράφτηκε από τον ilias, http://www.kalliergo.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου